- توضیحات
- نوشته شده توسط: تالین ساهاکیان
مراقبت‌های لازم پس از عمل جراحی عقیم‌سازی در سگ‌ها و گربه‌ها
گربه‌ها و سگ‌ها را چند ساعت بعد از عمل جراحی می‌توان به منزل برد ولی بهبود کامل ۷ تا ۱۰ روز طول می‌کشد. در این مدت حیوان باید در جای خشک و تمیز و گرم نگهداری شود. در روزهای پس از عمل باید به نکات زیر توجه کرد:
- گیجی:
چون عمل جراحی با بیهوشی کامل انجام می‌شود، ممکن است حیوان تا یک شبانه‌روز پس از عمل گیج باشد، تعادل نداشته باشد و رفتارهای تهاجمی نشان دهد. به همین دلیل باید اتاقی کوچک، ساکت و آرام به دور از بچه‌ها و حیوانات دیگر به آنها داد یا آنها را در سبد مخصوصشان و در آرامش قرار داد تا اثرات بیهوشی کاملاً از بدن آنها خارج شود. معمولاً حداکثر پس از ۲۴ ساعت حیوانات به حالت عادی بر می‌گردند.
- فعالیت بدنی:
بعد از عمل، در سوار و پیاده شدن از ماشین به حیوان کمک کنید چون حرکت‌های تند یا شدید می‌توانند باعث باز شدن زخم‌های جراحی شوند. همچنین، چون حیوانات در این حالت تعادل کافی ندارند هنگام بالا یا پایین رفتن از پله‌ها آنها را بغل کنید. برای روزهای بعد از عمل:
در مورد سگ‌ها: راه رفتن و حرکت‌های آرام بعد از عمل هیچ اشکالی ندارند ولی باید ۱۰ تا ۱۴ روز از انجام فعالیت‌های بدنی شدید مانند جست و خیز کردن و دویدن تند توسط حیوان جلوگیری کنید تا جای زخم در بهترین شرایط خوب شود.
در مورد گربه‌ها: بین ۷ تا ۱۴ روز از فعالیت بدنی خیلی زیاد توسط حیوان جلوگیری کنید. بهتر است حیوان تا ۷ روز از خانه بیرون نرود تا فعالیت خیلی شدید نکند. جست و خیز در خانه مشکلی ندارد.
غذا:
معمولاً حیوانات بعد از بیهوشی حالت تهوع دارند. پس از بردن حیوان به منزل و به هوش آمدن کامل حیوان، به او مقدار بسیار کمی غذا و آب بدهید. اگر پس از خوردن غذا حیوان دچار حالت تهوع شد تا روز بعد صبر کنید و بعد غذای عادی حیوان را به مقدار همیشگی به او بدهید. تا یک هفته از دادن غذاهای جدید، شیر و غذاهای چرب به حیوان خودداری کنید. این کار ممکن است باعث بروز پیچیدگی‌های پس از عمل شود.
داروهای غیر استروئید ضد التهاب مانند کارپوفن (پرولوت، ریمادول، فیروکسیب و قرص کارپوفن) و ملوکسیکام که معمولاً توسط دامپزشکان برای بعد از عمل تجویز می‌شوند، باید همراه غذا مصرف شوند. اگر حیوان غذا نمی‌خورد این داروها را ندهید چون سیستم گوارشی را به هم خواهند ریخت.
اگر ۲۴ ساعت بعد از عمل حیوان هنوز غذا نمی‌خورد، با دامپزشک تماس بگیرید.
مراقبت از زخم:
جای زخم را هر روز بررسی کنید. اگر ۳ تا ۵ روز بعد از عمل هنوز نشانه‌های قرمزی و التهاب در زخم دیده می‌شود به دامپزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهدهٔ علایم عفونت (برای نمونه، ترشحات زرد یا سبز) یا نشانه‌هایی از باز شدن زخم (وجود شکاف در زخم و ترشحات سفید پنیرمانند یا وجود بافت زردرنگ داخل زخم) حیوان را برای معاینه به دامپزشکی ببرید.
در صورت کثیف شدن زخم (با گل و لای یا مدفوع) زخم را با آب نمک گرم یا سالین یا بتادین رقیق شده (ترکیب بتادین با آب به نسبت ۱ به ۳) تمیز کنید و بعد کاملاً خشک کنید تا از ورود باکتری به داخل زخم جلوگیری شود. بعد از این کار، باید تا چند روز زخم را به دقت زیر نظر داشته باشید چون خطر عفونت در زخمی که یک بار آلوده شده است بیشتر است.
از لیس زدن زخم توسط حیوان جلوگیری کنید. لیس زدن زخم توسط حیوان، شایع‌ترین دلیل ایجاد عفونت یا باز شدن زخم است. اگر حیوان جای عمل را لیس می‌زند از گردن‌بند الیزابت برای جلوگیری از این کار استفاده کنید و یا کمی محلول دی‌متیل فیلات یا محلول‌های تلخ دیگر که دامپزشک می تواند معرفی کند روی زخم بمالید تا حیوان از لیس زدن جای زخم منصرف شود.
داروی مسّکن
بیشتر حیوانات بعد از عمل نیاز به مسّکن ندارند ولی اگر روز بعد از عمل احساس کردید حیوان درد دارد، به دامپزشک مراجعه کنید و داروی مسّکن بگیرید. هرگز مسّکن‌های انسانی را به حیوانات ندهید. این کار می‌تواند بسیار خطرناک باشد. همچنین، از دادن داروهای سگ‌ها به گربه‌ها یا برعکس جداً خودداری کنید.
حمام کردن
حیوان را تا ۱۴ روز بعد از عمل حمام نکنید و اجازه ندهید جای زخم خیس شود. خیس شدن زخم باعث انتقال باکتری‌ها به زیر پوست می‌شود. همچنین، تا ۱۴ روز موهای حیوان را کوتاه نکنید.
- کشیدن بخیه
در سال‌های اخیر معمولاً نیازی به کشیدن بخیه نیست چون بیشتر دامپزشکان از بخیه‌های قابل جذب استفاده می‌کنند که خود به خود در بدن جذب می‌شوند ولی اگر دامپزشک از نخ برای دوختن زخم استفاده کرده است، ۷ تا ۱۰ روز پس از جراحی باید به دامپزشک مراجعه کنید تا بخیه‌ها را بکشد.
- تتو
در برخی از کشورها برای آنکه مشخص باشد حیوان عقیم شده است، دامپزشکان پس از عمل جراحی یک تتوی استاندارد بین المللی سبزرنگ در قسمت عمل شده حک می‌کنند. این کار معمولاً روی سگ‌های نر و ماده و گربه‌های ماده انجام می‌شود. به طور معمول گربه‌های نر را تتو نمی‌کنند. - در نظر گرفتن حال عمومی حیوان
عمل عقیم‌سازی عمل مطمئنی است و معمولاً مشکلی برای حیوان به وجود نمی‌آورد ولی باید تا یک هفته حیوان را زیر نظر داشته باشید و بعد از ۲۴ ساعت اول در صورت دیدن یکی از علائم زیر حیوان را پیش دامپزشک ببرید:
- لثه‌های رنگ پریده
- افسردگی
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- خارج شدن خون یا مایعات دیگر از جای زخم
- مشکل در ادرار کردن
- تنفس سخت
- کم‌اشتهایی
- بی‌حالی
- نخوردن آی یا خوردن آب زیاد
- عدم دفع مدفوع یا مدفوع قیری یا سیاه‌رنگ
دو نکتهٔ جانبی:
۱-توجه کنید که واکسیناسیون حیوان تحت بیهوشی برای عقیم‌سازی توصیه نمی‌شود چون سیستم ایمنی بدن در حالت بیهوشی ضعیف‌تر است.
۲-درست است که عمل جراحی در حیوانات نر ساده تر از حیوانات ماده است ولی این به آن معنا نیست که این حیوانات دچار عفونت و مشکلات دیگر نمی‌شوند، آن هم در محیط کثیف بیرون. هیچ وقت حیوانی را بدون گذراندن دورهٔ نقاهت رهاسازی نکنید، چه ماده و چه نر.
منابع:
http://www.pet-informed-veterinary-advice-online.com/male-dog-neutering.html
http://www.pet-informed-veterinary-advice-online.com/dog-spaying.html
http://www.pet-informed-veterinary-advice-online.com/feline-neutering.html#aftercare-desex
http://www.pet-informed-veterinary-advice-online.com/spaying-cats.html