نگهداری از گربه‌ها
بچه گربه‌ها
بچه گربه‌ها باید حداقل تا ۱۲ هفتگی پیش مادر خود باشند ولی متاسفانه بسیار پیش می‌آید که گربه‌های تازه متولد شده مادر خود را از دست می‌دهند یا از او جدا می‌شوند.
به هر تقدیر، شانس زندگی بچه گربه‌های یتیم که در یک یا دو ماه اول از مادر خود جدا شده‌اند خیلی کم است چون حتی اگر به دست چند بچۀ حیوان‌آزار نیفتند، به زودی بر اثر گرسنگی، تشنگی، گرما یا سرما می‌میرند. تنها در صورتی که گذار یک انسان حیوان‌دوست بر گذار این بچه‌های یتیم بیفتد، ممکن است این حیوانات جان سالم به در برند.
نگهداری نوزادان حیوانات پستاندار چندان هم دشوار نیست. با کمی علاقه و حوصله می‌توان بچه‌های سگ و گربه‌ای را که تنها چند ساعت از زمان تولدشان می‌گذرد بدون مشکل عجیب غریبی بزرگ کرد.
شیر دادن به بچه گربه‌ها
در فروشگاه‌های مخصوص حیوانات در برخی کشورهای پیشرفته، شیر مخصوص بچه گربه‌ها در بازار موجود است. در صورتی که به این محصولات دسترسی ندارید، میتوانید از شیر بدون لاکتوز گاو استفاده کنید. برای دادن شیر در روزهای اول میتوانید مقدار کمی شیر ولرم را داخل شیشۀ شیر نوزاد یا سرنگ بدون سوزن بریزید و بسیار آرام به گربه بدهید. در صورت استفاده از سرنگ، قبل از دادن شیر، هوای داخل سرنگ را خالی کنید و مراقب باشید سرنگ را محکم یا سریع فشار ندهید. این کار باید بسیار آهسته انجام شود تا شیر به حلق بچه گربه نپرد. بعد از حدود سه هفتگی میتوانید شیر را در یک ظرف کوچک بریزید و بگذارید گربه خودش شیر را لیس بزند.
بچه گربه‌ها تا پایان ۳ هفتگی تنها شیر می‌خورند. بعد از آن می‌توانند غذای جامد هم بخورند ولی دادن شیر باید تا پایان ۳ ماهگی ادامه داشته باشد. در هفته‌های اول، آنها مانند نوزادان انسان هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار به شیر احتیاج دارند ولی نوبت وعده‌های غذایی هفته به هفته کم می‌شود تا جایی که بعد از 6 ماهگی (بلوغ) به یک یا دو وعده غذا در روز برسد. به هر حال، اگر می‌خواهید نقش مادر را برای بچه‌های یتیم شده بازی کنید حداقل تا چند هفته باید کم‌خوابی را به جان بخرید!
از ابتدای هفتۀ چهارم بچه گربه‌ها به غذای جامد هم احتیاج دارند. اگر به غذای مخصوص گربه‌ها دسترسی ندارید، میتوانید گوشت کاملاً پخته شده و نرم به آنها بدهید.
وظایف مادری را درست به جا آوریم!
علاوه بر دادن غذا به بچه گربه‌ها، لازم است به آنها کمک کنید تا غذا را هضم کنند. نوزادان حیوانات نیز مانند نوزادان انسان به کمک مادر خود برای هضم غذا احتیاج دارند. بعد از هر بار شیر خوردن، مادر، زیر شکم نوزاد خود را لیس می‌زند تا به او در هضم غذا کمک کند. برای شبیه‌سازی این کار، می‌توان یک تکه پنبه را با آب ولرم خیس یا به کرم بچه آغشته کرد و بعد از هر وعدۀ غذا یک دقیقه به آرامی زیر شکم بچه سگ یا بچه گربه (یا حیوانات پستاندار دیگر مانند خرگوش) را مالش داد.
محل خواب گربه‌ها
بچه گربه‌ها معمولاً به دلیل نیاز به گرما و محبت مادر به آغوش کسی که نقش مادرشان را بازی می‌کند پناه می‌برند و همانجا می‌خوابند. خیلی از افراد از شریک شدن تختشان با سگ و گربۀ خود لذّت می‌برند ولی اگر جزء دسته‌ای هستید که دوست ندارند گربه و سگشان در کنارشان بخوابد، بهتر است از همان اول آنها را به این کار عادت ندهید. گربه‌ها و مخصوصاً بچه گربه‌ها به جای گرم و نرم و ساکت برای خواب احتیاج دارند. بهتر است برای آنها در یک گوشۀ آرام اتاق یا خانه رختخواب کوچکی درست کنید. رختخواب آنها را هر از چند گاهی بشویید و مرتب در معرض هوای آزاد و نور آفتاب قرار دهید تا بو و رطوبت نگیرد.
ظرف غذا و آب
سگ‌ها و گربه‌ها از همان هفته‌های اول مرتب به آب تازه نیاز دارند و ظرف آب آنها باید همیشه پر از آب باشد. حتی در دوره‌ای که با شیشه شیر یا سرنگ به آنها شیر می‌دهید، بهتر است کمی هم آب به آنها بدهید.
<pبرای غذا و آب بهتر است از ظرف غذا و آب مخصوص سگ‌ها و گربه‌ها استفاده کنید تا هنگام خوردن یا آشامیدن ظرف تکان نخورد و غذا یا آب به اطراف نریزد. بهتر است ظرف غذا را هر روز بشویید.
دستشویی
آموزش محل درست برای «دستشویی» یکی از ساده‌ترین موارد در نگهداری گربه‌هاست. گربه‌ها به طور غریزی زمین را می‌کنند، کار خود را انجام می‌دهند و سپس با وسواس کامل آن را با خاک می‌پوشانند. اگر بچه گربه یا گربه به باغچه دسترسی دارد، نیازی نیست شما کاری انجام دهید ولی اگر در آپارتمان زندگی می‌کنید، یک جعبۀ پر از ماسه برای گربۀ خود فراهم کنید. خاک این جعبه باید هر ۲ تا ۳ روز یک بار عوض شود.
علف غیر سمّی برای گربه‌ها
گربه‌ها برای تامین ویتامین‌های مورد نیاز خود و همچنین پاک کردن معده از مو و آشغال‌های احتمالی هر از چند گاهی علف غیر سمّی می‌خورند. اگر گربه همیشه در آپارتمان است و امکان رفتن به بیرون را ندارد (البته نگهداری گربه به این صورت توصیه نمی‌شود)، میتوانید بذر علف‌های غیر سمّی را در یک گلدان بکارید و گلدان را در جایی قرار دهید که گربه به آن دسترسی داشته باشد.
انگل‌های داخلی
در فاصلۀ بین ۶ تا ۱۶ هفتگی باید هر ۳ هفته یک بار به بچه گربه قرص ضد انگل داد. از 4 ماهگی به بعد، این قرص‌ها را باید هر ۳ ماه یک بار داد. قرص‌های ضد انگل را میتوانید از داروخانه‌های حیوانی تهیه کنید.
علائم ابتلا به انگل در گربه‌ها
علائم ابتلا به انگل در گربه‌ها
علائم ابتلا به انگل مانند انسان‌هاست:
- بی‌اشتهایی
- وضعیت بد پوست
- کم کردن وزن
- عدم رشد کافی
- اسهال (گاهی خونی)
- استفراغ یا استفراغ یک کرم
- کم‌خونی (کم رنگ بودن لثه‌ها)
- لیس زدن دائمی مقعد یا مالیدن پشت به زمین
- تشکیل توده‌های برنج‌شکل کرم در ناحیۀ مقعد
ناراحتی‌های پوستی در گربه‌ها
علائم ناراحتی پوست عبارتند از: خارش، شوره، اگزما، سرخ شدن پوست، پوست زشت و کل کل، کچلی در بعضی از قسمت‌های بدن
ناراحتی‌های پوستی می‌توانند دلایل جسمی یا روحی داشته باشند: ابتلا به انگل‌ها، تغذیۀ نادرست (کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در غذا)، باقی ماندن شامپو در پوست، شستسوی بیش از حد با شامپو، عدم رعایت بهداشت، افسردگی و تنهایی، همه و همه می‌توانند باعث بروز ناراحتی‌های پوستی شوند. شاید قسمت "افسردگی" کمی عجیب به نظر برسد ولی پوست حیوانات نیز مانند پوست انسان‌ها آینۀ روح آنهاست. ابتلا به اگزما در سگ‌ها و گربه‌هایی که بیشتر روز را تنها هستند، بچه‌های خود را از دست داده‌اند یا از فرد مورد علاقۀ خود جدا شده‌اند یا مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند یا در معرض استرس و تنش دائمی هستند، بسیار شایع است.
انگل‌های پوستی در گربه‌ها
عقیم کردن گربه‌ها
گربه‌های نر عقیم نشده مرتب با گربه‌های نر دیگر درگیر می‌شوند و در حال جنگ زخمی می‌شوند. گربه‌های ماده هر چند ماه یک بار و در زمان تخمک گذاری مرتب به دنبال شوهر می‌گردند و شیون می‌کنند. بارداری‌های پی در پی و همچنین عوارض ناشی از حاملگی و زایمان، طول عمر گربه‌های ماده را کم می‌کند. اگر هم جلوی خروج آنها از خانه گرفته شود، دچار ناراحتی‌های شدید روحی و حتی جسمی می‌شوند. چه گربه‌های نر و چه گربه‌های مادۀ عقیم نشده معمولاً در زمان جفت‌گیری مرتب از خانۀ خود دور می‌شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده متوسط طول عمر گربه‌های عقیم شده چند سال بیشتر از گربه‌های عقیم نشده است.
می‌توان گربه‌های نر را از ۶ ماهگی به بعد و گربه‌های ماده را از ۴ ماهگی به بعد عقیم کرد البته بعضی از دامپزشکان این کار را زودتر هم انجام می‌دهند. برای اطلاعات بیشتر در مورد عقیم سازی گربه ها به
این صفحه مراجعه کنید.
اسباب‌بازی و سرگرمی
گربه‌ها بسیار بازیگوش هستند و در صورتی که سرگرمی کافی نداشته باشند، خیلی سریع دچار مشکلات روحی می‌شوند. بهتر است گربه‌ها به دنیای بیرون رفت و آمد داشته باشند و خودشان سرگرمی خودشان را پیدا کنند ولی اگر گربه‌ای باید در خانه بماند، سعی کنید چند اسباب بازی و وسیلۀ سرگرمی برای او فراهم کنید. یک کنده هم در اختیار او بگذارید که بتواند پنجه‌هایش را روی آن بکشد. این کار به آنها لذّت می‌دهد و علاوه بر این، از بلند شدن بیش از حد ناخن‌ها جلوگیری می‌کند.
یک یا دو بچه گربه؟
اگر وقت کافی برای بازی با گربۀ خود ندارید، بهتر است دو بچه گربه (و نتیجتاً دو گربه) داشته باشید. در این صورت، آنها می‌توانند با هم بازی کنند و با هم بخوابند.
واکسن‌ها
واکسن‌های گربه عبارتند از: واکسن هاری، واکسن FIE، واکسن آنفلوانزای گربه، واکسن FeLV و واکسن Felinechlamydophilosis
در مورد زمان اولین واکسیناسیون و روتین آن بهتر است با دامپزشک خود مشورت کنید.
حمام کردن گربه
گربه‌ها بسیار وسواسی هستند و روزی چند بار خود را تمیز می‌کنند. آنها معمولاً به حمام کردن نیازی ندارند. در صورت لزوم، می توانید از یک حولۀ خیس برای تمیز کردن آنها استفاده کنید. با این حال، اگر گربه واقعاً در وضعیت بهداشتی بدی است، ابتدا کمی آب گرم (نه خیلی گرم) روی بدن گربه بریزید بدون آنکه سر را خیس کنید. همه جا غیر از سر را شامپو (شامپوی مخصوص گربه یا شامپوی بچه) بزنید و کاملاً آب‌کشی کنید. ماندن شامپو روی پوست، باعث ناراحتی‌های پوستی و خارش می‌شود. در آخر، صورت را با یک حولۀ خیس تمیز کنید. در ناحیۀ سر نیازی به شامپو نیست. بعد از حمام، گربه را با یک حوله خشک کنید و زیر آفتاب یا کنار بخاری قرار دهید تا کاملاً خشک شود.
تذکر: بچه گربه‌ها را قبل از ۳ ماهگی حمام نکنید. آنها به سرما خیلی حساس هستند. برای تمیز کردن آنها از پنبۀ خیس استفاده کنید.
مواد سمّی برای گربه‌ها
درست کردن خانه برای گربه‌های بیخانمان
در زمستان با ساختن خانه برای گربه‌های بیخانمان میتوانید کمک بزرگی به آنها کنید. برای اطلاعات بیشتر در مورد روش درست کردن این خانه ها به این صفحه مراجعه کنید.
آیا اهلی‌سازی اجباری گربه‌هایی که دستی نیستند به نفع حیوانات است یا به ضرر آنها؟
اگر گربه ای در فاصلۀ هفتۀ دوم تا هفتۀ هفتم زندگی هیچ ارتباطی با انسان‌ها نداشته باشد یا ارتباط خیلی کمی داشته باشد، معمولاً تا آخر عمر از نزدیکی با انسان‌ها دوری خواهد کرد. گاهی حیواندوستان برای کمک به حیوانات خیابانی سرپرستی دائمی برای آنها پیدا می‌کنند و آنها را در یک آپارتمان حبس می‌کنند. دکتر سوفی آرنولد، کارشناس حیوانات خانگی و مشاور سازمان حقوق حیوانات آلمان در این باره می‌گوید «باید از اهلی‌سازی اجباری گربه‌هایی که در بین هفتۀ دوم و هفتم زندگی با انسان‌ها ارتباط نداشته‌اند چه در کودکی و چه در بزرگسالی به شدت پرهیز کرد. حتی سر و صدای زندگی روزمره مانند صدای جاروبرقی و نزدیکی بیش از حد به آدم‌ها این حیوانات را در معرض ترس و اضطراب دائمی قرار می‌دهد.»
به نظر او این کار دوستی خاله خرسه است و گربه‌های غیر دستی هرگز در یک آپارتمان به آرامش نمی‌رسند. او به حیواندوستان پیشنهاد می‌کند گربه‌های غیر دستی را فقط برای مدت عقیم‌سازی نگهداری کنند و پس از آن آنها را به محل زندگیشان باز گردانند ولی آنها را از دور تحت نظر داشته باشند و با غذارسانی به آنها کمک کنند.
ما از گذشتۀ بیشتر گربه‌های خیابانی خبر نداریم ولی تشخیص اینکه آیا یک گربه از بودن در کنار آدم‌ها لذت می‌برد یا رنج می‌کشد برای کسی که با گربه‌ها سر و کار دارد کار سختی نیست. پس بهتر است به هر گربه‌ای چیزی را بدهیم که واقعاً نیاز دارد.
