- نوشته شده توسط: تالین ساهاکیان
بریدن دم و گوش سگ‌ها، مصداق بارز حیوان‌آزاری
بریدن دم و گوش برخی از نژادهای سگ مانند دوبرمن همیشه باب بوده است. در این نژادها این عمل یک عمل «انتخابی» یا «زیبایی» محسوب می‌شده و هنوز هم در بعضی جاها محسوب می‌شود. در این نژادها قسمتی از دم و گوش‌ها با عمل جراحی چیده می‌شود. معمولاً دم حیوانات چند روز پس از تولد بدون بی‌حسی بریده می‌شود. این عمل درد فوق‌العاده شدیدی به حیوان تحمیل می‌کند ولی پرورش دهندگان سگ ادعا می‌کنند چون این عمل در چند روزگی اتفاق می‌افتد، سگ‌ها آن را به خاطر نمی‌سپارند. عمل بریدن قسمتی از گوش‌ها معمولاً در ده هفتگی با بی‌حسی و عمل جراحی توسط دامپزشک انجام می‌شود. در این عمل دو سوم لایهٔ بیرونی گوش بریده می‌شود. در برخی از نژادها مانند دوبرمن پس از عمل معمولاً گوش‌ها را با یک چیز سفت بالا می‌بندند تا بالا بایستند. این کار هفته‌ها یا ماه‌ها طول می‌کشد و اینکه آیا واقعاً گوش‌ها بالا می‌ایستند یا نه هم مشخص نیست (صرفنظر از اینکه حساسیت سرپرستان این افراد برای به وجود آوردن یک ظاهر مشخص حاکی از قلابی بودن علاقه‌شان نسبت به سگ‌ها و از جمله سگ مورد سرپرستی خودشان است).
بعضی از پرورش دهندگان هم برای توجیه بریدن دم به استدلال‌های دیگر چنگ می‌زنند مثلاً اینکه احتمال زخمی شدن یک دم بریده شده کمتر از یک دم کامل است! هیچ استدلال علمی که نشان دهد دم بریده شده احتمال آسیب دیدگی کمتری دارد وجود ندارد. درست برعکس، پژوهش‌ها نشان می‌دهند که احتمال آسیب دیدگی در دم‌هایی که قسمتی از آن بریده شده است بیشتر است. حتی اگر دم‌های بریده شده احتمال زخمی شدن کمتری داشته باشند این مثل آن است که یک دست سالم را ببریم چون ممکن است در آینده آسیب ببیند. خود بریده شدن دم، بدترین آسیب به دم است. آیا ممکن است آسیبی بدتر از این اتفاق بیفتد؟
همچنین، هیچ پژوهش علمی این ادعا را ثابت نمی‌کند که کانال‌های گوش‌های بریده شده احتمال عفونت کمتری دارند. علاوه بر این، بیشترین میزان عفونت گوش در نژادهایی دیده می‌شود که اتفاقاً گوش‌هایشان بریده نمی‌شود مثل پودل‌ها.
بعضی از سرپرستان هم با این استدلال که گوش‌ها و دم برای سگ‌های گله‌داری، شکاری یا نگهبان نقطه ضعف محسوب می‌شوند اقدام به بریدن دم و گوش‌ها می‌کنند. این در حالی است که دم و گوش بسیاری از نژادهای گله‌داری یا نگهبان بریده نمی‌شود و آنها به خوبی از عهدهٔ دفاع از خود و گله و ملک بر می‌آیند. در واقع، این که یک سگ بدون گوش و دم بهتر می‌تواند از خود دفاع کند یک باور غلط است. درست برعکس، اینها ابزارهایی برای نشان دادن حالت تهاجمی در سگ و ایجاد ترس در رقیب‌اند. وقتی سگی این ابزارها را ندارد، در نشان دادن حالت تهاجمی خود کمتر موفق است ولی حتی اگر قبول کنیم که احتمال گرفته شدن دم یا گوش بریده شده توسط سگ‌های دیگر یا گرگ کمتر است، این استدلال ناقص کردن یک حیوان را توجیه نمی‌کند.
آیا عمل بریدن دم یا گوش به سگ‌ها آسیب دائمی می‌زند؟
بریدن دم و گوش، قطع عضو است. هر عضوی در بدن وظیفه‌ای دارد و از دست دادن آن، به معنای عملکرد ضعیف‌تر است. برای نمونه دم برای سگ‌ها بسیار اهمیت دارد چون:
۱- سگ‌ها از دم خود برای برقرار کردن رابطه با سگ‌های دیگر یا انسان‌ها استفاده می‌کنند. حالت دم، می‌تواند خشم، هیجان، ترس، شادی و حالت‌های دیگر مثل آماده شدن برای حمله را نشان دهد. سگ‌هایی که دم ندارند در نشان دادن حالت‌های خود و ارتباط با هم‌نوعان یا انسان‌ها ناتوان‌تر از سگ‌های دیگرند.
۲- دم وسیله‌ای برای حفظ تعادل است. سگ‌هایی که دم کامل دارند در فعالیت‌های بدنی مثل دویدن، گرفتن و غیره بهتر از سگ‌هایی که قسمتی از دم خود را ندارند عمل می‌کنند.
۳- دم در شنا کردن به سگ‌ها کمک می کند. سگ‌هایی که قسمتی از دم آنها بریده شده است نمی‌توانند به خوبی سگ‌های دیگر شنا کنند.
علاوه بر این:
- بیشتر سگ‌ها در گوش‌ها و دم بریده شدهٔ خود مرتب احساس درد «فانتوم» دارند، همان دردی که افراد در دست‌ها و پاهای بریده شدهٔ خود حس می‌کنند.
- در بدترین حالت، ممکن است قطع دم به ایجاد تومور در بافت عصبی (neuroma) در انتهای قسمت بریده شده شود.
قانون در این باره چه می‌گوید؟
امروزه در بسیاری از کشورهای اروپایی، استرالیا و غیره بریدن گوش و دم سگ‌ها مصداق حیوان‌آزاری محسوب می‌شود و ممنوع است و پی‌گرد قانونی دارد. همین نشان می‌دهد که عمل بریدن دم و گوش باعث آزار حیوانات است (پروسیجرهای زیادی هستند که مغایر با حقوق حیوانات‌اند و هنوز حتی در همین کشورهای پیشرفته ممنوع نشده‌اند ولی اگر چیزی ممنوع شده است، می‌توانیم باخیال راحت بگوییم که مغایر با حقوق حیوانات است). در بسیاری از کشورهای دیگر، تحولاتی در این زمینه صورت گرفته و قوانینی برای ممنوعیت بریدن دم و گوش سگ‌ها در حال شکل‌گیری‌اند. حتی در کشورهایی که بریدن دم و گوش سگ‌ها ممنوع نیست، بیشتر دامپزشکان مسئول و متعهد این عمل جراحی را انجام نمی‌دهند چون آن را مخالف و مغایر با حقوق حیوانات می‌دانند.
متاسفانه در کشور ما عده‌ای هستند که نه تنها گوش و دم سگ‌ها را می‌برند بلکه این کار را بدون بی‌حسی و دخالت دامپزشک و سرخود انجام می‌دهند و به قول خودشان فلسفه‌شان «هار کردن» یا «تهاجمی کردن» سگ‌هاست. اولاً بریدن دم و گوش سگ، ناقص و ضعیف کردن اوست، چه از نظر جسمی و چه از نظر روانی. دوماً این کار، مصداق بارز شکنجهٔ فیزیکی و روحی حیوان است. این افراد بهتر است از ۵۰ متری هیچ سگی رد نشوند چون هنوز در مورد «سگ» و مهم‌تر از آن، احترام به حقوق حیوانات چیزی نمی‌دانند و احتمالاً هم هرگز نخواهند فهمید.