چگونه به سگ مسموم کمک کنیم؟

مواد زیادی وجود دارند که می‌توانند باعث مسمومیت در سگ‌ها شوند: از گل‌ها و گیاهان مختلف در آپارتمان و بیرون گرفته تا داروهای انسانی تا برخی از مواد خوراکی مانند انگور و کشمش و آووکادو تا مواد شوینده تا موادی که برای محافظت در برابر کنه‌ها و کک استفاده می‌شوند تا حلال‌ها و تمیز کننده‌ها و آفت‌کش‌ها وغیره... و صد البته سمومی مانند مرگ موش که توسط مردم نابکار و بی‌وجدان با غذا مخلوط و در محیط‌های مختلف پخش می‌شوند تا قربانی بگیرند.

روش مقابله با هر نوع مسمومیت بسته به نوع و ترکیب مادهٔ سمی و سن، نژاد، وضعیت و تاریخچهٔ حیوان و همچنین، مدت زمانی که از مصرف مادهٔ سمی گذشته است متفاوت است. بنابراین، درست‌ترین کار هنگام مواجهه با حیوانی که یک مادهٔ سمی را خورده است، رساندن فوری او به کلینیک دامپزشکی است (اگر مادهٔ سمی که خورده شده است هنوز در دسترس است، آن را هم با خودتان ببرید). اگر امکان رساندن سریع حیوان به کلینیک را ندارید، با یک دامپزشک تماس بگیرید و شرایط را شرح دهید یا بهتر از آن، حیوان را به صورت اینترنتی به دامپزشک نشان دهید. دامپزشک تصمیم خواهد گرفت که آیا با توجه به وضعیت حیوان و نوع مادهٔ سمی لازم است کاری کنید حیوان استفراغ کند یا نه.

توجه کنید که استفراغ حیوان در همهٔ شرایط به نفع حیوان نیست. این بستگی به نوع مادهٔ سمی و وضعیت و نژاد سگ دارد. بنابراین همیشه نظر دامپزشک باید لحاظ شود ولی در صورتی که سگی را دیدید که مسموم شده است و امکان رساندن او به دامپزشک یا حتی تماس با دامپزشک وجود ندارد و سگ در خطر مرگ است، شاید بهتر است این ریسک را بکنید و سعی کنید کاری کنید که سگ استفراغ کند.

برای کمک به استفراغ سگ می توانید از «هیدروژن پیروکسید» ۳ درصد تازه و تاریخ نگذشته استفاده کنید. برای این کار به ازای هر کیلوگرم وزن سگ، ۲ میلی‌لیتر هیدروژن پیروکسید به او بخورانید. مثلاً اگر سگ حدود ۲۰ کیلوگرم وزن دارد، باید به او ۴۰ میلی‌لیتر هیدروژن پیروکسید بخورانید که تقریباً معادل ۳٫۵ قاشق غذاخوری است (هر قاشق غذاخوری ۱۵ میلی‌لیتر و هر قاشق مرباخوری ۵ میلی‌لیتر است). اگر تا ۱۵ دقیقه سگ استفراغ نکرد، یک بار دیگر به همین مقدار هیدروژن پیروکسید به او بخورانید. اگراین کار باز هم موفقیت‌آمیز نبود، دیگر این کار را تکرار نکنید چون نتیجه‌ای نخواهد داشت و سگ را با مسمومیت دوم و عوارض سنگین‌تری مواجه خواهد کرد.

در هنگام مصرف هیدروژن پیروکسید به نکات زیر توجه کنید:

• هیدروژن پیروکسید باید تازه باشد و تاریخ مصرف آن نگذشته باشد. در غیر این صورت، نه‌تنها نتیجه‌ای نخواهد داد بلکه جذب بدن خواهد شد و باعث رنج بیشتر سگ خواهد شد.
• غلظت هیدروژن پیروکسید باید دقیقاً ۳ درصد باشد. اگر بیشتر باشد می‌تواند باعث استفراغ‌های خونی و بند نیامدن استفراغ شود.
• هیدروژن پیروکسید فقط و فقط باید برای سگ‌ها به کار رود و هرگز نباید برای گربه‌ها از این ماده استفاده کرد. هیچ مادهٔ خانگی که به استفراغ گربه‌ها کمک کند وجود ندارد و تنها راه، رساندن سریع گربه به پزشک است.
• به دوز توصیه شده برای سگ‌ها توجه کنید. دادن مقداری بسیار کم‌تر از دوز سفارش شده باعث خواهد شد که سگ استفراغ نکند و پیروکسید هیدروژن جذب بدنش شود. در نتیجه بیشتر از آنکه مفید باشد مضر خواهد بود. همچنین، دادن دوزهای خیلی بالاتر می‌تواند سگ را دچار مشکلات جدی معده و غیره کند.
• توجه کنید که اگر مدت زیادی از مصرف مادهٔ سمی گذشته است و سگ دچار حمله شده است یا بسیار بی‌حال است و دیگر واکنش نشان نمی‌دهد، خوراندن هیدروژن پیروکسید می تواند قضیه را مشکل‌تر کند (باز هم در این مورد با یک دامپزشک مشورت کنید چون ممکن است این آخرین شانس برگشت حیوان به زندگی باشد ولی از طرف دیگر، نمی‌خواهید به حیوان رنج بیهودهٔ بیشتری بدهید. پس تصمیم‌گیری را بر عهدهٔ دامپزشک بگذارید).

توجه کنید که برخی از سایت‌ها و اشخاص مواد خانگی زیادی را برای ایجاد استفراغ در سگ‌ها سفارش می کنند ولی سایت‌های معتبر پزشکی این مواد را امن یا موثر نمی‌‌دانند و فقط پیروکسید هیدروژن را توصیه می‌کنند. همچنین، توجه کنید که هیدروژن پیروکسید برای سگ‌ها هم بدون عوارض نیست و فقط وقتی که چاره‌ای جز این برای نجات جان حیوان وجود ندارد باید از آن استفاده کرد. در واقع، روش کار هیدروژن پیروکسید این است که در معده التهاب ایجاد می‌کند و با این کار باعث استفراغ می‌شود. دامپزشک‌ها برای ایجاد استفراغ در سگ‌ها از داروی امن‌تری به نام آپومورفین (apomorphine) استفاده می‌کنند. این دارو به صورت قرص کوچک هم وجود دارد. این قرص را می‌توان زیر پلک پایین حیوان قرار داد تا به تدریج جذب بدن شود. این دارو به جای ایجاد التهاب در معده، مراکز تهوع در مغز را تحریک می‌کند و باعث استفراغ می‌شود.

باشد که هر آن کس که رنج دارد، از رنج آزاد شود...

منابع:

https://www.southwestjournal.com/voices/ask-the-veterinarian/2019/01/hydrogen-peroxide-and-dogs/

https://www.petpoisonhelpline.com/uncategorized/home-treatments-for-my-pets-are-they-safe/