- توضیحات
- نوشته شده توسط: تالین ساهاکیان
جوجهتیغی
زندگی جوجهتیغیها
جوجهتیغیها معمولاً در طول روز پنهان میشوند و شبها برای پیدا کردن غذا فعال میشوند. آنها حشرهخوارند. حشرات مورد علاقهٔ آنها عبارتند از: سوسکها و لارو سوسکها، کرمهای خاکی، لارو پروانهها، کرم گوش...
مهمترین دشمنان طبیعی آنها جغدها و گورکنها هستند. آنها به محض دیدن دشمنانشان، خود را گلوله میکنند. پوست آنها از ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تیغ تشکیل شده است.
جوجهتیغیها در اواسط نوامبر به خواب زمستانی فرو میروند و در ماه مارس یا آوریل، زمانی که درجهٔ هوا به بالای ۱۵ درجه میرسد، از خواب زمستانی بیدار میشوند. برای دوام آوردن در زمستان، آنها قبل از فرو رفتن به خواب زمستانی باید به حداقل وزن لازم رسیده باشند. حداقل وزن برای بچهها ۵۰۰ گرم و برای جوجهتیغیهای بالغ ۱۰۰۰ گرم است. آنها در طول خواب زمستانی، ۱۰ تا ۴۰ درصد وزن خود را از دست میدهند. جوجهتیغیها معمولاً شبها در باغچهها فعالاند و تعداد زیادی از آنها زیر تلهای برگ حیاطها و باغها به خواب زمستانی میروند.
چه زمانی جوجهتیغیها نیاز به کمک دارند؟
۱- بچههایی که هنوز چشمها و گوشهایشان باز نشده است و در طول روز، بیروناند به احتمال زیاد یتیماند و نیاز به کمک دارند.
۲- جوجهتیغیهای سالم حالت گلابی دارند. بالای بدنشان نازک و انتهای بدنشان پهن است. جوجهتیغیهایی که به جای فرم گلابی، فرم سوسیسی دارند، سو تغذیه دارند و نیاز به کمک دارند.
۳- جوجهتیغیهایی که بدون دلیل خاص (مثل بیرون کشیده شدن از پنهانگاه توسط یک حیوان دیگر یا آدمها) در روشنایی روز بیروناند معمولاً بیمارند. افتادگی چشمان و بی تفاوتی نسبت به اطراف، از نشانههای جوجهتیغیهای بیمارند.
۴- جوجهتیغیهایی که حتی در سرمای شدید و برف و بوران هنوز فعالاند.
۵- بچهجوجهتیغیهایی که در وسط نوامبر به وزن ۵۰۰ گرم و جوجهتیغیهای بالغی که به وزن ۱۰۰۰ گرم نرسیدند.
برای به خطر نینداختن جوجهتیغیها و کمک به آنها نکات زیر را رعایت کنیم:
- جوجهتیغیها حیوانات وحشیاند و یک حیوان سالم را هرگز نباید به خانه برد. در بسیاری از کشورها، قانون، فقط زمانی اجازهٔ بردن آنها به خانه را میدهد که زخمی، ضعیف یا یتیم باشند و واقعاً نیاز به رسیدگی داشته باشند. تعدادی از سازمانها برای کمک به جوجهتیغیها فعالاند و در این مورد راهنمایی میکنند.
- حیوانات سالم برای تامین غذایشان نیازی به آدمها ندارند. برای کمک به حیوانات بیمار و ضعیف و یتیم، میتوان از غذای تر گربه یا تخممرغ آبپز بدون نمک و ادویه استفاده کرد. اگر قرار است مدت طولانی به یک جوجهتیغی غذا بدهید، غذای تر گربه را با مقداری سبوس جو یا سبوس گندم مخلوط کنید. در برخی از کشورها، غذای مخصوص جوجهتیغیها هم هست که میتوان با غذای تر گربه مخلوط کرد. دمای غذا باید همسطح دمای اتاق باشد و ظرفها باید هر روز با آب داغ شسته شوند. برای جوجهتیغیها، فقط آب بگذارید و هرگز به آنها شیر ندهید. این حیوانات، به هیچ عنوان، قابلیت هضم لاکتوز را ندارند و خوردن شیر گاو ممکن است به اسهال شدید و حتی مرگ آنها منجر شود. برای جوجهتیغیهای یتیمی که هنوز از شیر گرفته نشدند شیرهای مخصوص هست ولی اگر در جایی زندگی میکنید که چنین امکاناتی وجود ندارد و هیچ چارهای جز دادن شیر به بچههای یتیم ندارید، از شیر کاملاً بدون لاکتوز استفاده کنید.
- باغچهٔ منزلمان را طوری مدیریت کنیم که برای جوجهتیغیها مناسب باشد: کاری کنیم که باغچه، حالت طبیعی را حفظ کند و گلها و گیاهان بومی در آن برویند. از به کار بردن سموم شیمیایی در باغچه خودداری کنیم.
- گودالهای ساختمانی و استخرها را بپوشانیم تا جوجهتیغیها در آنها نیفتند. در فاصلهٔ وسط نوامبر تا آوریل از جمعآوری برگها و کمپوست خودداری کنیم. از دستگاههای مکندهٔ برگ استفاده نکنیم. این دستگاهها نهتنها غذای جوجهتیغیها بلکه جوجهتیغیهای کوچک را میتوانند بمکند. در صورتی که چمنها خیلی بلند شدهاند، قبل از چمنزنی، آنها را پس بزنیم و از عدم حضور جوجهتیغیها در آنها مطمئن شویم. تا جای ممکن از رباتهای چمنزنی استفاده نکنیم یا لااقل فقط در روشنایی روز از آنها استفاده کنیم.
- برای جوندگان در باغچه تله نگذاریم، حتی تلههای زندهگیر... این تلهها میتوانند جوجهتیغیها را گرفتار کنند.
- اگر میخواهیم برای جوجهتیغیها یک مکان مناسب برای خواب زمستانی درست کنیم، یک تل بزرگ برگ خشک را در گوشهای از حیاط جمع کنیم، روی آن را با شاخهها بپوشانیم و بعد یک پلاستیک بزرگ روی آن بکشیم و با استفاده از سنگهای بزرگ، گوشههای پلاستیک را بر روی زمین محکم کنیم. هر چقدر این تل برگ بزرگتر باشد، گرمتر و مناسبتر است. همچنین، میتوان برای آنها لانههای مناسب درست کرد.
- کیسههای زباله را در طول شب بیرون نگذاریم. جوجهتیغیها به این کیسهها خیلی علاقه دارند. داخل آنها میشوند و بعد نمیتوانند به راحتی بیرون بیایند. نتیجه این میشود که ماشینهای جمعآوری زباله اغلب آنها را نمیبینند و آنها را همراه زبالهها در ماشینهای زباله میاندازند.